Steirische Harmonika

De steirische harmonika wordt vaak verward met een accordeon, terwijl dit instrument duidelijk geen accordeon is, maar lid is van de trekzak familie die bestaat uit een groot aantal verschillende instrumenten over de hele wereld.

De steirische harmonika die door Heidi-Rose bespeeld wordt komt oorspronkelijk uit de Alpenlanden en is een diatonisch (= wisseltonige) instrument.

De bassen zijn Heliconbassen (uitleg Helicon) dat een hele specifieke tuba achtige klank  geeft waaraan ze direct herkenbaar zijn.

Diatonisch

Wisseltonig = een term die gebruikt wordt om aan te geven dat een toets bij dichtgaande en opengaande blaasbalg een verschillende toon ten gehore brengt.

Dit wil zeggen dat onder elke knop 2 verschillende tonen aanwezig zijn. Houd men 1 toets in dan krijgt men bij een opengaande blaasbalg een hele andere toon ten gehore als bij een dichtgaande blaasbalg.

Enkele voorbeelden:

– duwen = C (do) -> trekken = D (re)

– duwen = E (mi) -> trekken = F (fa)

 

Hierdoor staat de G (sol) noot niet op de plaats genoteerd in een notenschrift als waar normaal een G (sol) staat.

Daarom staat er GEEN sleutel als voorteken op de notenbalk. 

In het notenschrift van een steirische harmonika staat de G (sol) genoteerd op de plaats van een B (si).

Het notenschrift voor een steirische harmonika noemt men officieel: Griffschrift.

In het Nederlands: grepen schrift.

Helicon (muziekinstrument)

(Wikipedia)

De Helicon is een koperblaasinstrument uit de tubafamilie. Een helicon is nauw verwant aan de sousafoon maar heeft de beker niet naar voren staan en mist de zwanenhalsconstructie voor het mondstuk. De meeste instrumenten zijn gestemd in Bes, in mindere mate in Es of F. Evenals de sousafoon wordt het instrument op de schouder gedragen met het hoofd door de windingen van het instrument.

De rol van het instrument is grotendeels overgenomen door de sousafoon, maar het wordt nog veel gebruikt in Centraal- en Oost-Europa.

De steirische harmonika wordt in de volksmond regelmatig wiener of steirka genoemd. Heidi-Rose noemt haar instrument vaak wiener.

Jacques Herb

Op 29 april 2021 is er een mooie video online gegaan waarin ze samen met de bekende zanger, koning van het Nederlandse levenslied, Jacques Herb te zien en te horen is met het lied “Een man mag niet huilen”.

Deze video is op Jacques Herb zijn YouTube kanaal te beluisteren.

Link: https://youtu.be/01JYdimbYD8

Om dit lied op haar instrument te spelen heeft Heidi-Rose dit eerst om moeten zetten naar de toonaard van haar instrument, hierna heeft Jacques het nummer live “ingezongen” omdat het originele anders vals zou hebben geklonken. 

Inmiddels heeft ze meerdere nummers van Jacques Herb op haar repertoire staan.